praktijkaanbevelingen
1. Stel uw onderwijsinfrastructuur open
Multifunctioneel gebruik van onderwijsinfrastructuur biedt een grote meerwaarde aan onze samenleving. Het beantwoordt de nood aan ruimte en kwalitatieve infrastructuur. Maximaliseer multifunctioneel gebruik in ruil voor kostendekkende vergoedingen.
2. Engagement en motivatie
De aanwezigheid van één of meerdere sterk geëngageerde en gemotiveerde sleutelfiguur(en) draagt bij tot een vlotte realisatie.
3. Denk multifunctioneel vanaf het prille begin
Neem multifunctionaliteit en de doelstellingen op vlak van multifunctioneel gebruik vanaf het begin (bij projectdefinitie) mee in het project. Denk na over de gewenste bouwtechnische ingrepen die multifunctioneel gebruik faciliteren. Wees u bewust van de geldende regelgeving, ook in de andere domeinen zoals sport en welzijn. Denk ook na over het beheer en de organisatie van de multifunctionele infrastructuur.
4. Haal inspiratie uit goede voorbeelden
Bezoek of raadpleeg andere multifunctionele projecten in binnen- en eventueel ook buitenland. Leer uit de ervaringen. In de rubriek ‘meer inspiratie’ bevinden zich ook nuttige links naar recente rapporten, studies, …, die inzichten geven op basis van voorbeelden uit de praktijk.
5. Maak een lange termijn plan
Om een kwaliteitsvol project te realiseren is een langetermijnplanning cruciaal. Dit betekent de toepassing van een toekomstgerichte kijk. De infrastructuur moet geschikt zijn voor het onderwijs en gebruik vandaag, maar best ook voor ontwikkelingen die zich in de toekomst kunnen voordoen.
6. Ga na welke subsidies mogelijk zijn
Er zijn verschillende subsidiemogelijkheden die bijdragen aan de realisatie van multifunctionele infrastructuur. De subsidies situeren zich zowel binnen Onderwijs als binnen andere beleidsdomeinen zoals Sport, Welzijn, Cultuur, Werk, Omgeving. Multifunctionele infrastructuur kan ook mogelijk gemaakt worden via een combinatie van verschillende subsidies, zoals AGION (Onderwijs) en VIPA (Welzijn) of AGION (Onderwijs) en Omgeving (Erfgoed).
7. (Bouw)technische elementen die multifunctioneel gebruik faciliteren
Een gebruiksvriendelijk toegangscontrolesysteem, aparte ingang, zonering of compartimentering zodat bedoelde ruimtes kunnen afgesloten of opengesteld worden voor derden, (afsluitbare) bergruimte, toegankelijke keuken/refter of cateringfaciliteiten, parkeerfaciliteiten, tijdgestuurd ventilatieprogramma, verlichting met bewegingssensor, … Als het gaat om bestaande onderwijsinfrastructuur is het belangrijk om een grondige kosten-batenanalyse te maken in het beslissingsproces over (bouw)technische maatregelen.
8. Ga ook zelf actief op zoek naar partners
Ga na welke (infrastructurele) noden er zijn in de omgeving en zoek potentiële partners. Afhankelijk van de beoogde doelstellingen, kunnen deze partners het project ook mee financieren. Het gaat bijvoorbeeld om partners op het vlak van sport, wonen, welzijn, cultuur,… Als meerdere partners samen bouwen kan het interessant zijn om dit onder de vorm van ‘gedeeld bouwheerschap’ te doen. Deze juridische constructie wordt courant gebruikt en helpt de complexiteiten van multi-bouwheerschap oplossen.
9. Vraag hulp voor het beheer
Het uitbesteden van praktische taken aan bijvoorbeeld lokale besturen of een coördinator (deeltijds/voltijds) reduceert de werklast voor directieleden en medewerkers van de school. Dit kan bijvoorbeeld gaan over het verhuren van de infrastructuur en de administratieve opvolging ervan.
10. Haal de psychologische barrière weg
Wees bewust van de betekenis die multifunctioneel gebruik van de onderwijsinfrastructuur heeft voor de lokale gemeenschap en motiveer dit bij de betrokkenen.
11. Betrek partners en gebruikers inhoudelijk in het project
Luister ook naar de stem van partners en gebruikers die relevante inzichten kunnen aanleveren, zoals over de inrichting van de ruimtes.
12. Maak duidelijke afspraken op papier met alle betrokken partijen
Goede afspraken vermijden potentiële problemen.
13. Durf vertrouwen geven aan anderen
Als er een duidelijk afsprakenkader bestaat, kan er gerust vertrouwen gegeven worden aan anderen.
14. Communiceer met alle betrokkenen
Een goede en open communicatie met alle betrokkenen, van gebruiker tot buurtbewoner, is cruciaal. Organiseer communicatie-acties om te informeren. Communiceer tijdig. Laat eventuele ergernissen niet evolueren in problemen door goed en op tijd te communiceren.
15. De realisatie van multifunctionele onderwijsinfrastructuur is een groeiproces
Een goede voorbereiding is goud waard. Leer uit de ervaringen.
16. Multifunctioneel gebruik betekent niet noodzakelijk ‘veel meer werk’
Alles hangt samen met de manier waarop het georganiseerd wordt. Ook scholen die geen hulp krijgen van een externe beheerder kunnen een goed functionerende openstelling of multifunctioneel gebruik van hun infrastructuur realiseren, zonder een ongewenste belasting van het eigen takenpakket.
